فهرست مطالب
درد کمر در کودکان، به ویژه در دوران نوجوانی، رایج است. برخی از علل درد کمر در افراد کم سن و سال عبارتند از وضعیت قرارگیری بد بدن، فرم نامناسب ورزش و حمل کیفهای مدرسه سنگین. اگر درد دائمی است و در همان محل کمر احساس میشود، کودک خود را برای ملاقات با یک پزشک ببرید. از آنجایی که کودکان مبتلا به کمر درد ممکن است به بزرگسالان مبتلا به کمردرد مزمن تبدیل شوند، مهم است که جوانان به مراقبت‌های معقول کمر ترغیب شوند.
علائم و درمان کمردرد کودکان
درد کمر ممکن است در هر سن و سالی و هر محلی در امتداد پشت و یا ستون فقرات رخ دهد.
اگر فرزند شما درد کمر شدید یا در حال افزایش تدریجی، که بیش از چند روز طول میکشد، را اطلاع داد، مهم است که این موضوع را همراه پزشک بررسی کنید.
دکتر سعیدی بعد از تشخیص علت کمردرد کودک برای درمان و کاهش درد از دارو، فیزیو تراپی، ماساژ و ورزش ، آموزش صحیح استفاده از کیف مدسه و.. استفاده می کند. در موارد نادر که کمر درد مربوط به تومور است جراحی برای درمان مناسب است
دلایل درد کمر در کودکان
اگرچه یک حادثه میتواند به طور ناگهانی آسیبی به ستون فقرات وارد کند، اما به نظر می‌رسد که در بسیاری از موارد، کمردرد آزاردهنده و مداوم ناشی از ترکیب چندین عامل میباشد. آسیب‌های نسبتاً کوچک ناشی از ورزش‌ها و فعالیت‌های روزمره ممکن است باعث ایجاد اسپاسم (تشنگی و انقباض) عضلانی شوند و در نتیجه برخی از عضلات کمر در مقایسه با سایر عضلات بیشتر تحمل میکنند. این موضوع میتواند منجر به خستگی، درد و تغییراتی در وضعیت قرارگیری بدن شود. وضعیت نادرست قرارگیری بدن نیز ممکن است باعث افزایش درد کمر شود. به عنوان مثال، یک کودک ممکن است از فعالیت‌های ورزشی اجتناب کند و این عدم فعالیت میتواند به مشکلات بیشتری منجر شود.
چیزهای زیادی میتواند منجر به درد کمر در کودکان شود. چیزهایی شامل:
- جنسیت، چرا که کمردرد در جنس مونث بسیار شایعتر است.
- سن، زیرا کودکان 12 ساله و بیشتر، به طور قابل توجهی نسبت به کودکان کوچکتر، کمردرد بیشتی را تجربه میکنند.
- چاقی و وضعیت قرار گیری بد بدن
- حمل کیفهای مدرسهای سنگین بر روی یک شانه یا یک دست ورزشهای شدید که مستلزم تمرین شدید هستند تصور میشود منقبض شدن ماهیچههای ران میتواند باعث درد پایین کمر شود
- آسیب‌های ناشی از ورزشهای شدید مانند فوتبال یا اسکی، ورزشهای وابسته به انعطاف پذیری مانند ژیمناستیک یا رقص، و ورزشهای قدرتی مانند وزنه برداری و یا قایقرانی
- آسیب‌های بافت نرم، مانند کشیدگی و پیچ خوردگی، آسیب به استخوانها و مفاصل مانند شکستگی‌های ناشی از فشار و آسیب‌های دیسک
- فیبرومیالژیا این درد ناراحت کننده مزمن، گرچه بیشتر در بزرگسالان شایع است، در نوجوانان نیز رخ میدهد، و باعث درد کمر و گردن، اسپاسم عضلانی و خستگی میشود.
- سیاتیک درد ناحیه باسن و پا، ناشی از فشرده شدن عصب سیاتیک
- بیماری شوئرمن اختلال رشد مهرهها، که ممکن است ایجاد کننده گوژپشتی انحنایی (کیفوز) باشد.
- اسکولیوز آیدیوپاتیک انحنای بیرونی ستون فقرات با علت ناشناخته. این وضعیت معمولا دردناک نیست. هر گونه درد دائمی همراه با انحنای ثابت باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد.
- اسپوندیلوز نقص ساختاری مادرزادی در مهرهها. فعالیت‌های خاصی ممکن است پتانسیل ابتلا به درد را افزایش دهند، به عنوان مثال، گسترش ستون فقرات در ژیمناستیک.
علائم
نشانه‌های کمردرد در کودکان عبارتند از :
- تب
- از دست دادن وزن
- راه رفتن مشکل
- ضعف
- بیحسی یا کاهش احساس در پاها و کف آنها
- مشکلات روده یا مثانه
آزمایش
برای تشخیص علت کمردرد در کودکان پزشک بررسی‌های زیر را انجام میدهد:
- ازمایش فیزیکی و سابقه پزشکی: پزشک شما با سابقه پزشکی و آزمایش فیزیکی کار خود را شروع میکند. در پی سابقه پزشکی، دکتر شما سوالاتی درباره سلامت عمومی فرزند شما میپرسد، مانند سوالات خاصی در رابطه با درد کمر . پزشک حساسیت یا واکنش‌ها را بررسی میکند؛ مانند حرکت دادن پاهای فرزند شما و بررسی نشانه‌های فشار روی اعصاب موجود در ستون فقرات.
- اشعه‌های ایکس برای نشان دادن هم‌ترازی استخوانها، بد شکلی، جا به جایی، شکستگی، و برخی تومورها، عفونت‌ها یا سایر ناهنجاری‌های استخوان، مفید هستند.
- پرتونگاری حساب شده ( (CTاسکنها از تکنیک‌های اشعه ایکس کامپیوتری برای فراهم نمودن تصاویر پیچیده سه بعدی استفاده میکنند. این اسکنها اغلب برای فراهم آوردن تصاویر دقیق از آناتومی پیچیده، استفاده میشوند.
- تصاویر رزونانس مغناطیسی (MRI) برای ارزیابی بافتهای نرم مانند ریسمان نخاعی، ریشههای عصبی، و دیسک‌ها کاربرد دارد. این تکنولوژی برای یافتن عفونت‌ها، تومورها، و منشأ عصبی کمردرد، بسیار کمک کننده است.
- اسکن‌های استخوان شامل تزریق یک ماده درون یک رگ و سپس فراهم کردن تصاویری که میتوانند محل جای‌گیری ماده تزریقی را کشف کنند، میباشد. این تکنیک برای پیدا کردن نواحی دچار التهاب، عفونت، تومورها یا شکستگی‌هایی که در سایر تصویربرداری‌ها دیده نمی‌شوند، مفید است.
- تست‌های آزمایشگاهی میتوانند توصیه شوند، به ویژه اگر هرگونه نگرانی درباره التهاب یا عفونت وجود داشته باشد. آزمایشهای خون اغلب شامل یک شمارش کامل از گلبولهای خون(CBC)، میزان رسوب گلبولهای قرمز (ESR)، و واکنش پروتئین c (CRP)، میباشند. ممکن است بررسی‌های بیشتر نیز اضافه شوند.
درمان کمردرد کودکان
اگر کودک شما دچار درد کمر است، منطقی است که برخی درمانها را امتحان کنید.
مسکن‌های درد
مسکن‌های درد بدون نسخه، مانند استامنیفون ( نام‌های تجاری مانند تیلنول) یا ایبوبروفن ( نام‌های تجاری مانند : ادویل و مترین) ممکن است به کاهش درد کمر یک کودک کمک کنند. این داروها به طور خاص برای درد کمر ناشی از استفاده بیش از حد از کمر، کشیدگی و رگ به رگ شدگی ، مفید هستند. این داروها باید به جای سن، بر طبق وزن کودک داده شوند.
فعالیت‌ها
در مقابل، دردهای کمر ناشی از فشار زیاد ممکن است بدون استراحت مناسب بهبود نیابد. بنابراین، هنگامی که کودک درد دارد، باید از فعالیت‌هایی که تاثیر درازمدت دارند (مانند دویدن، پریدن یا فعالیت‌هایی که درد را افزایش می‌دهند) خودداری کند. برای کودک، ادامه دادن به فعالیت‌های روزمره منظم و تمرینات سبک که منجر به درد نمی‌شوند، مفید است. استراحت طولانی توصیه نمیشود. کودکانی که تمایل دارند به طور کامل غیرفعال بمانند، باید توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مورد بررسی قرار گیرند. فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا کردن، دوچرخه‌سواری و سایر فعالیت‌های کم‌اثر معمولاً توصیه میشوند. کودک باید موقتاً از فعالیت‌هایی که شامل چرخش یا خم شدن هستند و تاثیر سنگین دارند یا باعث تشدید درد کمر میشوند، خودداری کند.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی یک راه امن و یک گزینه تاثیر گذار، هم برای بزرگسالان و هم برای کودکان است. در زیر برخی تکنیک‌های ماساژ کمر، مخصوص کودکان آمده است.
- بخشی از خانه خود را که کودک شما بیشترین احساس راحتی دارد را انتخاب کنید؛ ترجیحا یک سطح نرم و ثابت، مانند کف زمین، و تخت یا مبل.
- تمرکز کودک خود را روی ماساژ کوتاه یا بلند، بر طبق نیازهای منحصر به فرد خود او حفظ کنید.
- از آنجا که یک ماساژ با کیفیت، به همراه روغن بهترین حالت ممکن است، یک روغن یا لوسیون که بیش از حد چرب نبوده و بسیار زود جذب نمیشود، بهترین کارایی را خواهد داشت. در هگام انتخاب روغن به آلرژیهای کودک خود توجه کنید چرا که برخی روغن‌ها از آجیل‌ها گرفته میشوند.
- با تکنیک ماساژی که “شکل 8” نامیده میشود، شروع کنید. هر دو دست را روی نزدیکتربن محل پایین کمر که نزدیک به شما است، قرار دهید و به آرامی آنها را به سمت شانهها و به سمت دور از خود، در امتداد بالای کمر بکشید، و مجددا به سایر بخش‌های پایین کمر بازگردید به طوری که حرکات شما عدد 8 را ترسیم کند. این حرکت را چند بار تکرار کنید، به تدریج فشار بیشتری اعمال کنید.
- سپس با نوک انگشتان، از محل پایین کمر به سمت سر، ضربه بزنید. دستها را در امتداد ماهیچههای همجوار ستون فقرات، اطراف شانهها، و پایین کمر بکشید، از حرکات طولانی و ممتد برای شل کردن ماهیچهها استفاده کنید. از اعمال فشار سنگین روی ساختارهای اسخوانی کمر کودک خود ، مانند ستون فقرات و تیغه‌های شانه اجتناب کنید.
- ماهیچههای احاطه کننده تیغه شانه را با انگشت شست خود بمالید، در نظر داشته باشید که این تیغه‌ها میتوانند بسیار حساس باشند و ممکن است به فشار کمتری نیاز داشته باشند.
- حرکات را به حرکات دایرهای با سر انگشتان خود منتقل کنید، از شانهها به سمت ماهیچههای گردن حرکت کنید. کیفهای سنگین همچنین میتوانند باعث درد گردن در کودکان شوند، بنابراین شما میتوانید به همین ترتیب از فشار ملایم روی این نواحی نیز استفاده کنید.
فیزیوتراپی منفعل _ مدالیته یا ابزاری
در واقع، درمانگر فیزیکی ممکن است روی کاهش درد با فیزیوتراپی غیرفعال (مدالیته یا ابزاری) تمرکز کند. این درمانها غیرفعال لحاظ میشوند زیرا روی بیمار انجام میشوند. نمونه ابزارهای آن عبارتند از:
- بسته‌های حرارتی: قرار دادن گرما میتواند در طول چند روز اول بعد از استفاده بیش از حد یا وارد شدن یک آسیب، به درد کمر کمک کند. شما ممکن است از یک بسته حرارتی، بطری آب داغ یا سایر بسته‌های حرارتی استفاده کنید. مراقب باشید که پوست را با بسته یا پدی که بسیار داغ است، نسوزانید.
- واحد های TENS : این ابزارها با ارسال تکانه‌های ولتاژهای کم الکترونیکی به بدن، که بعدا اعصاب را تحریک میکند، کار میکنند. کارکرد کلیدی واحدهای TENS ، کاهش دهنده یا مانع رسیدن نشانه‌های درد به مغز میشوند. اغلب زمانی که این فرایند کامل میشود، مراجعه کننده برای آگاهی از درد ، تحریک نخواهد شد.
- یونتوفورز: یونتوفورز روشی برای تسهیل انتقال یون‌ها با پتانسیل الکتریکی ، به درون بافتهای نرم برای اهداف درمانی است. یونتوفورز یک ابزار برای رساندن دارو به بدن در وضعیت‌های خاص است. این نوع درمان میتواند توسط یک فیزیوتراپیست انجام شود و یک روش سریع برای رفع سریع التهاب است. یونتوفورزیس برای محل خاص آسیب، دارو فراهم میکند. محل تحت تاثیر قرار گرفته درون آب قرار میگیرد، زیرا جریان الکتریکی از آب عبور میکند. جریان الکتریکی سپس به تدریج افزایش مییابد تا زمانی که فرد طنین امواج را احساس کند.
- اولتراسوند: اولتراسوند ، از طریق یک میله کوچک که روی بالای آسیب قرار گرفته است، انجام میشود. از آنجا که امواج صوتی از میله عبور کرده و وارد پوست میشوند، بافتهای نرم را به لرزه در میآورند. لرزش، باعث افزایش حرارت درون بافت‌ها میشود که جریان خون را افزایش داده و درد را کاهش میدهد.
فیزیوتراپی فعال- تمرینات درد کمر
همانطور که درد شروع به بهبود یافتن میکند، ممکن است متخصص مراقبت‌های بهداشتی فرزند شما تمرینات کششی و قدرتی خاصی را توصیه کند. یک فیزیوتراپیست میتواند به طراحی یک برنامه متناسب با فرزند شما کمک کند.
تمرین 1
- به کودک خود بگویید تا زانو بزند درحالیکه زانوها را از هم فاصله داده است و پنجه‌های پا با یکدیگر در تماسند. البته نگه داشتن زانوها کنار هم نیز، آسیبی وارد نمیکند. یا اینکه او میتواند هر دو روش را امتحان کند تا ببینید که کدام یک برای او راحت‌تر است.
- اکنون به او بگویید تا خم شده و پیشانی خود را روی قالی یا کف زمین قرار دهد. بازوها میتوانند در دو طرف بدن، یا در امتداد پاها قرار گیرند. کف دستها باید بالا قرار گرفته و در مقابل سر ،کشش پیدا کنند.
- از کودک خود بخواهید تا به آرامی دم و بازدم را در این وضعیت انجام دهد. او مجبور است تا انجام 3 تا 5 تنفس در این وضعیت باقی بماند.
تمرین 2
- کودک خود را وادار کنید روی زمین دراز بکشد درحالی که صورت خود را به پایین گرفته و بازوها را در طرفین قرار داده است. او مجبور است در حین دراز کشیدن چانه خود را بالا بیاورد و سر باید از زمین بالاتر قرار گیرد. به او بگویید تا ده ثانیه در این وضعیت باقی بماند.
- اکنون از کودک خود بخواهید همانطور که نفس خود را خارج میکند، به وضعیت اولیه باز گردد.
- این تمرین کششی باید برای کودکان، پنج بار در روز انجام شود.
تمرین 3
- این تمرین کششی شانه‌های فرزند شما و بالای کمر او را آرام میکند.
- به او بگویید به پشت روی صندلی بنشیند. اکنون از او بخواهید دست چپ خود را روی لبه لباس خود بگذارد و دست راست را به سمت آسمان یا سقف بکشد.
- اکنون از او بخواهید بخش چپ بدن خود را بکشد و در حین کشیدن بخش چپ، دست راست خود را بالای سر بکشد. به او بگویید تا 10 بار تنفس دم و بازدم، بشمارد.
- سپس همین تمرین را با دست راست روی لبه لباس انجام دهد.
عمل جراحی
انجام درمان جراحی برای درد کمر در کودکان بسیار نادر است. اگر یک تومور به عنوان منشا درد کمر کودک شما کشف شود، گزینههای درمانی متنوعی، بسته به نوع تومور یافته شده وجود دارند. برخی تومورها در فواصل معین ، بر طبق مبناهای مشاهده کردن و دیدن، ارزیابی میشوند. اغلب برای برداشتن تومور جراحی توصیه میشود. اگر پرتو درمانی یا شیمی درمانی لازم باشد، کودک شما به یک آنکولوژیست (متخصص سرطان) ارجاع داده خواهد شد. در موارد وجود تومور، پرتو درمانی یک تا دو هفته بعد از عمل جراحی انجام میشود. پرتودرمانی معمولا هر روز فقط 15 تا 20 دقیقه به طول میانجامد و تا شش هفته انجام میشود. گزینههای درمانی و احتمال بهبودی برای بسیاری از تومورها در چند سال اخیر بسیار بهبود یافته است. ممکن است لازم باشد انحراف و قوز ستون فقرات اصلاح شود، یا تومور یا عفونت آن برطرف شود. ممکن است لازم باشد ابزارهای فلزی مانند پیچها، صفحات یا قفس‌ها استفاده شوند. ممکن است استخوان توسط پیوند استخوان یا گچ استخوان حمایت شود. ممکن است ملاقات مداوم با جراح کودک شما، بعد از عمل جراحی لازم باشد. ممکن است بررسی‌های تصویربرداری تکراری یا متفاوت لازم باشد و یا لازم باشد هر تست آزمایشگاهی که قبلا انجام شده است، تکرار شود. ممکن است دنبال کردن مراقبت‌ها طبق مبناهای طولانی مدت و برای نظارت بر گسترش بدشکلی ستون فقرات یا عود مجدد تومور انجام شود.
پیشگیری از درد کمر در کودکان
توصیه‌های لازم برای کاهش فشار وارد بر ستون فقرات شامل موارد زیر هستند:
- خطر سقوط کودکان کم سن و سالتر را با استفاده همیشگی از تسمه‌های ایمن در کمربندها، کالسکه‌ها و میزهای متغیر کاهش دهید.
- اطراف تجهیزات زمین بازی خانه، خاک اره بریزید تا هنگام افتادن مانند تشک عمل کند.
- کودک را به ” راه رفتن و حرکات کششی” در حین انجام تکالیف ترغیب کنید زیرا نشستن طولای مدت میتواند ماهیچههای کمر را ضعیف کند.
- زمان استفاده از تلویزیون و کامپیوتر را محدود کنید.
- نشستن صحیح روی صندلی را به آنها آموزش دهید – آنها باید به جای خم کردن کمر، با کمر صاف و با فشار به ماهیچههای ناحیه سرینی از روی صندلی بلند شوند.
- خریدن یک صندلی ارگونومیک بری بهبود وضعیت قرارگیری بدن آنها را در حین انجام تکالیف، لحاظ کنید. اطمینان حاصل کنید که سبک زندگی آنها شامل ورزش زیادی باشد.
سوالات رایج
در چه مواقعی استفاده از کیف مدرسه باعث کمردرد در کودکان میشود؟
- کیف مدرسهای که بیشتر از ده درصد وزن خود کودک، وزن دارد
- نگه داشتن کیف با بندهای آن در یک دست
- حمل کیف روی یک شانه
- داشتن بسته بندی نادرست
- متناسب نبودن و قرار نگرفتن درست
