فهرست مطالب
- 1 انواع ویروسهای هرپس
- 2 میزان شیوع تبخال تناسلی
- 3 چه افرادی که تبخال تناسلی مبتلا میشوند؟
- 4 تبخال تناسلی کجا بروز میکند؟
- 5 آیا هرپس تناسلی واگیردار است؟
- 6 آیا میتوان هرپس تناسلی را از فرد مبتلا به تبخال دهان گرفت؟
- 7 چه عواملی باعث هرپس تناسلی میشوند؟
- 8 هرپس تناسلی چگونه منتقل میشود؟
- 9 علائم تبخال تناسلی چیست؟
- 10 آیا ممکن است بیش از یک بار به هرپس تناسلی مبتلا شوم؟
- 11 تبخال تناسلی چگونه تشخیص داده میشود؟
- 12 درمان و مدیریت هرپس تناسلی
- 13 عوارض هرپس تناسلی چیست؟
- 14 هرپس تناسلی چگونه بر بارداری تأثیر میگذارد؟
- 15 در صورت ابتلا به هرپس میتوان به نوزاد شیر داد؟
- 16 چگونه میتوان از هرپس تناسلی پیشگیری کرد؟
تبخال تناسلی یک بیماری منتقلی جنسی (STI) است که تاولهای دردناک را بر روی اعضای تناسلی فرد ناشی میکند. این تاولها ممکن است در اطراف یا داخل مقعد نیز شکل بگیرند. عفونت تبخال تناسلی ممکن است به طور موقت زوال یابد و بعداً در ماهها یا سالها بهبود یابد.
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) مسبب هرپس تناسلی است. این ویروس از طریق روابط جنسی واژنی، دهانی و مقعدی منتشر میشود. انتقال این ویروس میتواند از طریق بوسه و یا تماس نزدیک (پوست به پوست) با فردی که زخمهای باز دارد، رخ دهد.
انواع ویروسهای هرپس
هرپس به گروهی از ویروسهای مسری گفته میشود. همهی این ویروسها تاول و زخم ایجاد میکنند. برخی از انواع شایعتر آنها عبارتاند از:
- تیپ 1: HSV-1 یا هرپس دهانی که باعث ایجاد تبخال بر روی لب، لثه، زبان و داخل دهان میشود. این ویروس میتواند تبخال تناسلی نیز ایجاد کند. این ویروس معمولاً از طریق بزاق و بوسیدن فردی با زخم باز تبخال انتقال مییابد. اشتراک وسایلی مثل مسواک، رژ لب و قاشق و چنگال نیز میتواند باعث انتقال این ویروس شود.
- تیپ 2: HSV-2 باعث ایجاد تبخال تناسلی میشود.
- هرپس زوستر: این ویروس باعث آبله مرغان و زونا میشود.
میزان شیوع تبخال تناسلی
در سنین 14 تا 49 سال، یکی از هر شش نفر به ویروس HSV-2 که تبخال تناسلی ایجاد میکند مبتلا میشود.
چه افرادی که تبخال تناسلی مبتلا میشوند؟
هرپس تناسلی نوجوانان و بزرگسالان با هر نژاد و جنسیتی را درگیر میکند. در صورت داشتن شرکای جنسی متعدد و عدم استفاده از کاندوم، این ویروس پخش خواهد شد.
زنان در خطر بیشتری قرار دارند. ممکن است بافت نرم واژن پاره شده و ورود ویروس به بدن را سادهتر کند. زنان سیاه پوست در خطر بیشتری قرار خواهند داشت. تخمین زده میشود که در سنین 14 تا 49 سالگی، یکی از هر دو زن به ویروس HSV-2 که تبخال تناسلی ایجاد میکند مبتلا شود.
تبخال تناسلی کجا بروز میکند؟
هرپس تناسلی میتواند نواحی زیر را درگیر کند:
- باسن، مقعد و ران ها.
- دستگاه تناسلی زنانه ازجمله واژن، فرج، لابیا (لبهای واژن) و گردن رحم (بافت متصل کنندهی واژن به رحم)
- لبها، دهان، زبان، گونهها و سقف دهان
- آلت تناسلی مردانه و بیضهها (بخشهایی از دستگاه تناسلی مردانه)
آیا هرپس تناسلی واگیردار است؟
ویروس ایجاد کنندهی هرپس تناسلی به شدت واگیردار است. شما میتوانید این ویروس را به دیگران منتقل کرده و یا آن را از فرد دیگری بگیرید. حتی در صورتی که فرد تاول یا علائم هرپس را نداشته باشد، همچنان امکان آلوده کردن دیگران را خواهد داشت.
آیا میتوان هرپس تناسلی را از فرد مبتلا به تبخال دهان گرفت؟
بله. انواع مختلف ویروس هرپس میتوانند نقاط دیگر بدن را نیز آلوده کنند. در صورت داشتن رابطهی دهانی با فرد مبتلا به تبخال دهانی، ویروس HSV-1 میتواند ناحیهی تناسلی شما را آلوده کند.
چه عواملی باعث هرپس تناسلی میشوند؟
هرپس تناسلی یک بیماری مقاربتی یا STI یا STD بوده و علت آن یک ویروس مسری است.
هرپس تناسلی چگونه منتقل میشود؟
ویروس هرپس که تبخال های تناسلی را ایجاد میکند ممکن است از طریق بزاق، مایع منی و ترشحات واژن منتقل شود. احتمال گرفتن هرپس تناسلی از کسی که هیچ علامتی ندارد وجود خواهد داشت. ممکن است شما نیز به این ویروس مبتلا بوده و با عدم آگاهی از آن دیگران را آلوده کنید.
احتمال انتقال هرپس تناسلی از راههای زیر وجود دارد:
- رابطه جنسی ازجمله روابط مقعدی، آلتی-واژنی و واژنی-واژنی
- رابطهی دهانی با فرد آلوده
- تماس پوست با پوست
- لمس زخمهای باز ازجمله در زمان شیردهی
- تولد نوزاد از مادر آلوده
ابتلا به هرپس تناسلی از طریق اشیا مثل توالت وجود نخواهد داشت.
علائم تبخال تناسلی چیست؟
برخی از افراد هیچ علامتی پیدا نمیکنند. آنها نمیدانند که به ویروس ایجاد کنندهی تبخال تناسلی مبتلا هستند و ممکن است به شکل نادانسته، این عفونت را به افراد دیگر منتقل کنند. ممکن است شما سالها به این ویروس آلوده بوده و علامتی نداشته باشید پس مهم است بدانید که چه زمان و از چه کسی این ویروس را گرفتهاید.
زمانی که علائم بروز میکنند معمولاً در طی عود یا بروز اولیه (هرپس اولیه) شدیدتر خواهند بود. علائم معمولاً در طی 2 تا 20 روز پس از آلودگی بروز میکنند. علائم فعال ممکن است تا 4 هفته باقی بمانند.
ممکن است موارد زیر را مشاهده کنید:
- علائم شبه آنفولانزا مثل تب، لرز، خستگی مفرط و بدن درد.
- خارش و ناراحتی در ناحیهی تناسلی.
- تاولهای دردناک تناسلی یا زخمهای باز.
- سردرد.
- سوزش ادرار.
- تورم گرههای لنفی.
آیا ممکن است بیش از یک بار به هرپس تناسلی مبتلا شوم؟
ویروس ایجاد کنندهی تبخال تناسلی یا همان HSV-2 درمانی ندارد و ممکن است عفونت آن عود کند. علائم عود کننده معمولاً خفیفتر از بار اول بوده و کمتر طول میکشند. بسیاری از افراد در طول زندگی خود تنها یک یا دو بار دچار عود علائم میشوند. افراد دیگر ممکن است سالیانه 4 تا 5 بار دچار عود علائم شوند.
پس از عفونت، ویروس از سلولهای پوستی به سلولهای عصبی منتقل شده و در سلولهای عصبی به شکل غیرفعال در میآید. عوامل مختلفی ممکن است ویروس را دوباره فعال کنند مثل:
- بیماری یا تب.
- هر عاملی که سیستم ایمنی را تضعیف کند.
- قاعدگی.
- استرس.
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید.
- عمل جراحی.
تبخال تناسلی چگونه تشخیص داده میشود؟
دیگر بیماریهای مقاربتی مثل سیفلیس علائم مشابهی ایجاد میکنند. علاوه بر معاینهی فیزیکی، پزشک شما نمونهای از مایع درون تاولها گرفته و آن را برای ویروس هرپس آزمایش میکند. در صورتی که تاولهای شما بهبود یافته و تاولی وجود ندارد، آزمایش خون میتواند وجود آنتی بادی HSV-2 را بررسی کرده و قرار گرفتن شما در معرض ویروس را تأیید کند.
درمان و مدیریت هرپس تناسلی
در صورتی که علائم شما خفیف بوده و عود علائم در فواصل طولانی رخ میدهد ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. در صورت عود عارضه، اقدامات زیر میتوانند به تخفیف علائم کمک کنند:
- استفاده از کمپرس یخ بر روی ناحیهی تناسلی. یخ را درون یک حوله پیچیده و یا از روی لباس زیر آن را استفاده کنید.
- خشک نگه داشتن دستگاه تناسلی. از لباس زیرهای نخی و طبیعی استفاده کرده و از لباسهای تنگ دوری کنید. بهبود زخمهای مرطوب زمان بیشتری خواهد برد.
- تبخال ها را در حمام آبگرم قرار دهید.
- برای تسکین درد از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) استفاده کنید.
- لباسهای گشاد بپوشید.
داروهای ضد ویروس میتوانند از عود عارضه پیشگیری کنند. این داروها همچنین میتوانند علائم را کمتر کرده و به بهبود سریعتر آنها کمک کنند. شما میتوانید این داروها را به صورت قرص، تزریق وریدی و یا کرم پوستی استفاده کنید. داروهای ضد ویروسی در صورت استفادهی روزانه از عود عارضه جلوگیری خواهند کرد. این داروها همچنین خطر انتقال بیماری به افراد دیگر را کاهش میدهند.
عوارض هرپس تناسلی چیست؟
افرادی که به دلیل هرپس تناسلی زخمهای باز دارند، در خطر دو برابری برای ابتلا به ایدز قرار میگیرند. این خطر نیز یکی دیگر از دلایل استفاده از کاندوم خواهد بود.
هرپس تناسلی چگونه بر بارداری تأثیر میگذارد؟
تبخال تناسلی بر روی باروری و توانایی شما برای بچه دار شدن تاثیری نخواهد داشت. به خانمهای باردار مبتلا به هرپس تناسلی توصیه میشود تا در طی 36 هفتهی بارداری از داروهای ضد ویروسی استفاده کنند تا از عود علائم بیماری جلوگیری شود. در صورت وجود عفونت فعال در زمان تولد نوزاد، ممکن است ویروس به نوزاد منتقل شود. هرپس نوزادی میتواند نوزاد را در خطر کوری، آسیب مغزی، عفونتهای پوستی و مرگ قرار دهد. پزشک شما برای کاهش خطر انتقال ویروس، از عمل سزارین استفاده میکند.
در صورت ابتلا به هرپس میتوان به نوزاد شیر داد؟
بله – تا زمانی که زخم باز در محل سینه وجود نداشته باشد. در صورتی که در زمان شیردهی عارضهی شما عود کند، احتمال انتقال ویروس به سینهها از طریق لمس وجود خواهد داشت. شستشوی دقیق دستها میتواند از این مشکل جلوگیری کند. همچنین در صورتی که سینهی شما دارای تبخال است نباید با آن به نوزاد شیر بدهید. میتوانید تا زمان بهبود تبخال ها، شیر خود را دوشیده و به نوزاد بدهید. در صورت تماس شیردوش با زخمهای باز، شیر را به نوزاد ندهید.
چگونه میتوان از هرپس تناسلی پیشگیری کرد؟
شما میتوانید برای محافظت از خود و پیشگیری از ویروس هرپس و دیگر بیماریهای مقاربتی اقدامات زیر را انجام دهید:
- تست بیماریهای مقاربتی را انجام داده و در صورت نیاز برای درمان اقدام کنید.
- از کاندوم استفاده کنید.
- در صورت عود بیماری و یا در صورت ارتباط با فرد مبتلا، دستهای خود را به طور مکرر شستشو دهید.
در صورتی که همسر شما به هرپس تناسلی مبتلاست، اقدامات زیر میتوانند خطر انتقال ویروس به شما را کاهش دهند:
- زمانی که همسر شما علائم فعال دارد از رابطهی جنسی پرهیز کنید (ممکن است کاندوم همهی زخمها را پوشش نداده و انتقال ویروس انجام شود).
- مطمئن شوید همسر شما داروهای ضد ویروس را به شکل تجویز شده مصرف میکند.
- تا زمانی که دلمهی روی زخم بیفتد برای رابطهی جنسی صبر کنید.