منگوله پوستی یا زائده گوشتی (اسکین تگ): علت و درمان

منگوله‌های پوستی، زائده‌های کوچک و نرمی هستند که به شکل گلوله‌های پوستی معلق و آویزان می‌شوند. آنها به شکل منگوله‌هایی از پوست ظاهر می‌شوند و به طور عمومی بی‌ضرر و خوش‌خیم هستند. تعداد منگوله‌های پوستی ممکن است در هر فرد متغیر باشد و از یک تا صدها عدد متفاوت باشد. همچنین، مردان و زنان به طور مساوی در معرض بروز منگوله‌های پوستی قرار دارند. چاقی با ظهور منگوله‌های پوستی در ارتباط است. اگرچه بعضی از منگوله‌های پوستی ممکن است به طور خودبخودی از پوست جدا شده و ریزش کنند، اما بیشتر آنها پس از تشکیل، برای همیشه باقی می‌مانند. اصطلاح پزشکی “آکروکوردون” برای اشاره به منگوله‌های پوستی استفاده می‌شود.

منگوله‌های پوستی شامل زائده‌هایی با رنگ گوشتی یا رنگ تیره هستند که از طریق یک ساقه نازک و کوچک از سطح پوست جدا شده و آویزان می‌شوند. برخی از افراد این زائده‌های گوشتی را به عنوان “برگه‌های پوست” شناخته می‌کنند.

منگوله‌های پوستی در چه قسمت‌هایی از بدن به وجود می‌آیند؟

---

منگوله‌های پوستی بیشتر در چه کسانی به وجود می‌آید؟

---

 اگر نگوییم که در تمامی جمعیت انسان‌ها، می‌توان گفت در بیش از نیمی از همه آنها، منگوله‌های پوستی در مقطعی از زندگیشان وجود داشته است. اگرچه منگوله‌های پوستی عموماً یک عارضه اکتسابی به شمار می‌روند (یعنی از زمان تولد وجود ندارند، بلکه بعداً به وجود می‌آیند) و در هر کسی ممکن است ظاهر شوند، اما در اغلب افراد این زائده‌ها در دوران بزرگسالی ایجاد می‌شوند. در واقع در سنین میانسالی بیشترین میزان شیوع را دارند و معمولاً تا سن ۶۰ سالگی تعداد آنها بیشتر می‌شود. البته منگوله‌های پوستی ممکن است در کودکان و خردسالان هم به خصوص در زیر بازوها و اطراف گردن به وجود بیاید. منگوله‌های پوستی در افرادی که دچار اضافه وزن هستند، شایع‌تر است.

افزایش مقادیر هورمون‌ها، مانند آنچه که در طول بارداری اتفاق می‌افتد، ممکن است باعث افزایش تشکیل منگوله‌های پوستی شود. به عبارت دیگر، در زنان باردار، منگوله‌های پوستی به طور متداول بیشتر دیده می‌شوند. اما منگوله‌های پوستی به طور کلی بی‌ضرر هستند و نیازی به درمان خاصی ندارند، مگر اینکه برای فرد مزاحمت و ناراحتی ایجاد کنند.

در صورتی که منگوله‌های پوستی برای زنان باردار مشکلساز شوند، می‌توان آنها را در دوران بارداری یا پس از زایمان به سادگی برداشت کرد. این روش معمولاً توسط پزشکان متخصص پوست انجام می‌شود.

هر چند که منگوله‌های پوستی به طور معمول ارتباطی با هیچ بیماری دیگری ندارند، اما به نظر می‌رسد که در دسته‌ای از افراد مبتلا به چاقی، علاوه بر تعداد زیادی منگوله‌های پوستی، یک عارضه پوستی دیگر به نام آکانتوزیس نیگریکانس هم به وجود می‌آید که باعث تیرگی و ضخیم شدن پوست گردن و زیر بغل می‌شود و فرد بیمار را مستعد ابتلاء به عوارض دیگری از جمله چربی و قند بالای خون نیز می‌نماید.

در پوست انسان ساختارهای زائده‌ای خاص دیگری هم به وجود می‌آید که از نظر ظاهری شبیه به منگوله‌های پوستی هستند، اما در واقع نیستند. گاهی از اوقات ممکن است زائده‌های حاصل از عارضه اکسسوری تراگوس (زائده‌های خوش‌خیمی که در اطراف غضروف جلوی لاله گوش ایجاد می‌شوند) و اکسسوری دیجیت (برجستگی‌های کوچک انگشت مانند در کنار دست) با منگوله‌های پوستی اشتباه گرفته شوند. با انجام آزمایش‌های پاتولوژیکی و نمونه‌برداری از بافت هر زائده گوشتی می‌توان نوع آن را اعم از اینکه منگوله پوستی یا عارضه دیگری باشد، تشخیص داد.

منگوله‌های پوستی چه مشکلاتی ایجاد می‌کنند؟

---

 به جزء مشکلاتی که از نظر زیبایی ظاهری برای فرد به وجود می‌آید، معمولاً منگوله‌های پوستی هیچ گونه درد یا ناراحتی فیزیکی ایجاد نمی‌کنند. این زائده‌های گوشتی ریزی که بر روی پوست ظاهر می‌شوند، معمولاً وقتی که به طور مکرر تحریک ‌شوند (برای مثال در اثر تماس با یقه لباس یا بیخ کشاله ران) ممکن است علائمی را ایجاد کنند. اما مشکلات زیبایی و ظاهر ناخوشایند آنها مهم‌ترین دلیلی است که افراد مختلف برای برداشتن منگوله‌های پوستی دارند. گاهی ممکن است لازم باشد که یک منگوله پوستی از روی پوست برداشته شود، زیرا به شدت تحریک و قرمز شده و باعث خونریزی یا سیاه شدن پوست و از بین رفتن بافت آن (نکروزه شدن) شده است. گاهی از اوقات هم ممکن است منگوله‌های پوستی در اثر تماس مداوم با لباس‌ها، جواهرات، حیوانات خانگی یا کمربند ایمنی خودرو، حساس و دردناک شوند. اما به طور کلی باید دانست که منگوله‌های پوستی زائده‌های خوش‌خیمی هستند و هیچ گونه احتمال ایجاد سرطان ندارند.

ممکن است بعضی از اوقات، یک منگوله پوستی بدون آنکه درد و ناراحتی داشته باشد، به خودی خود از پوست جدا شده و بیفتد. این اتفاق معمولاً هنگامی روی می‌دهد که منگوله پوستی به طور مداوم از محل بیخ ساقه خود خمیده شده و باعث مي‌شود که جریان خون به داخل بافت منگوله مختل گردد.

منگوله‌های پوستی چگونه درمان می‌شوند؟

---

نکته بسیار مهمی که همواره باید در نظر داشته باشید، آن است که منگوله‌های پوستی در حالت عادی نیازی به درمان ندارند. در واقع اگر این زائده‌های گوشتی مزاحمتی برای شما ایجاد نمی‌کنند، تصمیم منطقی آن است که از درمان آن صرف نظر کنید. اما اگر این منگوله‌های پوستی برای شما دردسرساز شده است، چند روش درمانی خانگی و پزشکی وجود دارد که می‌توانید برای درمان آنها استفاده کنید:

• منگوله پوستی را با نیتروژن مایع منجمد کنید.
• منگوله پوستی را با درفش الکتریکی یا دستگاه الکترودسیکیشن بسوزانید.
• منگوله پوستی را با استفاده از بی‌حسی یا بدون آن، با تیغ ببرید.

برای برداشتن منگوله‌های پوستی، چندین روش مؤثر وجود دارند که از آن جمله می‌توان به بریدن منگوله با تیغ، منجمد کردن (با استفاده از نیتروژن مایع) و سوزاندن آن (با استفاده از درفش الکتریکی پزشکی که در مطب پزشک انجام می‌شود) اشاره کرد.

معمولاً منگوله‌های کوچک را می‌توان بدون استفاده از بی‌حسی از پوست جدا کرد، در حالی که قبل از برداشتن زائده‌های بزرگ‌تر ممکن است لازم باشد که از بی‌حسی موضعی (لیدوکائین تزریقی) استفاده شود. برای قسمت‌هایی از پوست که تعداد زیادی منگوله پوستی در آن وجود دارد، بهتر است قبل از عمل از یک کرم بی‌حسی موضعی (کرم بتاکائین LMX 5%) استفاده شود.

پزشکان متخصص پوست، پزشکان خانواده و پزشکان متخصص داخلی می‌توانند منگوله‌های پوستی را درمان کنند. در بعضی از موارد برای برداشتن زائده‌هایی که خیلی نزدیک به پلک‌ها باشند، لازم است که این کار توسط یک پزشک متخصص چشم انجام شود.

برای درمان منگوله‌های پوستی چند روش خانگی و خود درمانی هم وجود دارد که از آن جمله بستن بیخ ساقه منگوله پوستی با یک تکه نخ معمولی یا نخ دندان است تا بعد از چند روز این زائده از پوست جدا شده و بیفتد.

مزیتی که بریدن منگوله پوستی با تیغ دارد، آن است که این زائده بلافاصله برداشته می‌شود و نتایج آن هم به صورت دائمی خواهد بود. اما عیب استفاده از تیغ یا عمل‌های جراحی جزئی برای برداشتن منگوله‌های پوستی آن است که با کمی خونریزی همراه خواهد بود.

منجمد کردن یا سوزاندن منگوله‌های پوستی هم بعضی خطرات احتمالی از قبیل تغییر رنگ موقت پوست، نیاز به تکرار درمان و ناتوانی در حذف زائده به طور کامل را به دنبال دارد.

هیچ گونه شواهد علمی برای اینکه بریدن منگوله‌های پوستی سبب زیادتر شدن تعداد آنها خواهد شد، وجود ندارد. با این حال، افرادی وجود دارند که ممکن است بیشتر از دیگران در معرض ابتلاء به منگوله‌های پوستی باشند و هرزگاهی چند زائده جدید در بدن آنها به وجود بیاید. حتی بعضی از بیماران نیاز دارند که به صورت دوره‌ای یعنی هر سال یا هر ۴ سال یک بار برای درمان و حذف منگوله‌های پوستی خود اقدام کنند.

آیا کرم‌های مخصوصی برای رفع منگوله‌های پوستی وجود دارد؟

در حال حاضر هیچ نوع کرمی که کارایی آن در رفع منگوله‌های پوستی از نظر پزشکی به اثبات رسیده باشد، وجود ندارد. منگوله‌های پوستی معمولاً با استفاده از روش‌های فیزیکی مانند بریدن با تیغ یا بستن بیخ آن با نخ دندان برداشته می‌شوند، بنابراین استفاده از محصولات تأیید نشده‌ای مانند درماسیل، کرم‌های رفع کننده زگیل، روغن درخت چای، لاک و برق ناخن، خمیر دندان و یا کرم‌های موبر مانند نیت یا نیر، برای رفع منگوله‌های پوستی به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. حتی استفاده آزمایشی از این کرم‌های تأیید نشده هم می‌تواند باعث بروز حساسیت پوستی و عوارض جانبی احتمالی گردد.

آیا منگوله‌های پوستی باید برای نمونه‌برداری و آزمایش فرستاده شود؟

---

در مورد اغلب منگوله‌های پوستی کوچکی که به طور معمول در افراد مختلف مشاهده می‌شود، نیازی به فرستادن بافت برداشته شده برای آزمایش میکروسکوپی یا بیوپسی وجود ندارد. اما بعضی زائده‌های گوشتی بزرگ و غیر معمولی وجود دارند که ممکن است بعد از برداشتن، به آزمایشگاه یا پزشک پاتولوژیست ارسال شوند تا مورد آزمايش میکروسکوپی قرار گیرند و اطمینان حاصل شود که این بافت‌ها واقعاً یک منگوله پوستی هستند و خطر بیشتری به دنبال نخواهند داشت. همچنین برآمدگی‌های روی پوست که خونریزی پیدا کرده یا ظاهر آنها به سرعت دچار تغییر می‌شود، ممکن است برای آزمایش پاتولوژی به آزمایشگاه ارسال شود. بعضی از عوارض پوستی که در ظاهر شبیه به منگوله‌های پوستی هستند، شامل لکه‌های پوستی خوش‌خیم از قبیل سبورئیک کراتوزیس، خال‌های گوشتی معمولی، زگیل‌ها، نوروفیبروماس‌ها و خال‌های چربی به نام نووس لیپوماتوزوس می‌باشند. همچنین هر چند وجود بافت‌های سرطانی در منگوله‌های پوستی بسیار نادر می‌باشد، اما چند گزارش معدود از سرطانی شدن این بافت‌ها وجود دارد. بعضی از سرطان‌های پوست از قبیل سرطان سلول پایه‌ای، سرطان سلول اسکواموس و ملانومای رنگدانه‌ای می‌توانند به ندرت خواصی شبیه به منگوله‌های پوستی از خود نشان دهند.

آیا منگوله‌های پوستی واژنی هم وجود دارند؟

---

اگرچه منگوله‌های پوستی به طور معمول در واژن یا سایر قسمت‌هایی از بدن که سطح آن‌ها با مخاط مرطوب پوشیده شده است، دیده نمی‌شوند اما ممکن است در این قسمت‌های بدن، انواع دیگری از پولیپ‌های خوش‌خیم به وجود بیایند. برای مثال ممکن است پولیپ‌های حساسیتی یا فیبروماس‌های نرم در پوست ناحیه واژن، دهان و مقعد ایجاد شوند. در واقع منگوله‌های پوستی اغلب بر روی پوست‌های خشک مانند گردن، زیر بغل و بیخ کشاله ران به وجود می‌آیند. زگیل‌های تناسلی، زائده‌های گوشتی هستند که به وسیله ویروس HPV و از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند و در صورت بروز هر گونه زائده گوشتی و گوشت اضافه در ناحیه آلت تناسلی باید به آن مشکوک بود و باید بافت مورد نظر را برای تشخیص زگیل تناسلی مورد بررسی قرار داد.

منگوله‌های پوستی در موارد نادری ممکن است در بافت خارجی آلت تناسلی مانند لابیا ماژور و لابیا مینور (لب‌های بزرگ و کوچک واژن) به وجود بیایند. البته در هر صورت لازم است که این زائده‌ها برای تشخیص بیماری‌های ویروسی مانند زگیل‌های تناسلی که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند، مورد نمونه‌برداری و آزمایش قرار گیرند.

آیا ممکن است منگوله‌های پوستی بر روی آلت تناسلی یا کیسه بیضه ایجاد شوند؟

---

منگوله‌های پوستی ممکن است در جایگاه‌های غیر معمولی مانند آلت تناسلی، کیسه بیضه و شکاف نوک آلت تناسلی مردانه نیز به وجود بیایند. البته بافت این گونه از زائده‌ها لازم است برای تشخیص بیماری‌های ویروسی مانند زگیل‌های تناسلی که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند، نمونه‌برداری شده و مورد آزمایش قرار گیرد.