افتادگی پا که در بعضی موارد به آن پای افتاده نیز گته می‌شود شرایطی است که طی آن، بالا کشیدن قسمت جلویی پا به امری دشوار تبدیل خواهد شد. در نتیجه در زمانی که شما به افتادگی پا دچار باشید، پنجه و انگشتان پای شما تمایل بسیار زیادی دارند که زمانی که شما راه می‌روید، روی زمین کشیده شده و مانند جسمی سنگین روی زمین بمانند. افتادگی پا ممکن است معضلی موقتی و یا دائمی باشد و معمولا فقط یکی از پاها به آن دچار خواهد شد. افتادگی پا را می‌توان به راحتی با استفاده از روش‌های درمانی مناسب و تغییر در شیوه و سبک زندگی درمان کرد.
اگر افتادگی پا درمان نشود، چه خطراتی برای فرد به وجود خواهد آمد؟
بزرگترین خطری که در اثر عدم درمان افتادگی پا به وجود خواهد آمد، لغزش و زمین خوردن فرد است. زمین خوردن ممکن است باعث بروز آسیب‌های بیشتر شده و فرد باید درمان‌های ضروری را برای آسیب‌ها پیش بگیرد. زمانی که افتادگی پا وجود داشته باشد، فرد برای اینکه بتواند پنجه‌ی پای خود را از زمین جدا کند مجبور می‌شود که نوع قدم برداشتن خود را تغییر دهد. به مرور زمان این تغییر در نوع راه رفتن باعث بروز درد و ناراحتی‌های کمر و پا خواهد شد. علاوه بر این، با پیشرفت افتادگی پا و عدم درمان آن، اگر مچ پا انعطاف خود را از دست بدهد شما ممکن است احتیاج به انجام عمل جراحی داشته باشید. و مهم‌تر از همه این است که اگر افتادگی پا درمان نشود شما نمی‌توانید فعالیت‌های روزانه و مورد علاقه‌ی خود را به راحتی انجام دهید. متاسفانه درمان قطعی برای افتادگی پا وجود ندارد اما روش‌هایی وجود دارند که می‌توانند به شما کمک کنند تا کیفیت زندگی خود را از دست ندهید.
ارتباط با ما
لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره …..؟؟؟؟…… تماس حاصل فرمایید.
فهرست مطالب
افتادگی پا چیست؟
افتادگی پا یک وضعیت غیر طبیعی در راه رفتن و قدم برداشتن است که در این حالت نیمه‌ی جلویی پا تمایل شدیدی برای پایین افتادن و ماندن روی زمین را در حین راه رفتن خواهد داشت. در حین راه رفتن زمانی که شما پای خود را به سمت جلو تاب می‌دهید تا بتوانید قدم بردارید، پنجه‌ی پای شما روی زمین خواهد ماند. افتادگی پا معمولا باعث می‌شود که گام‌های فرد به حالت زیر باشد:
- در حین قدن برداشتن، پایی که دچار افتادگی پا شده است به زمین می‌چسبد.
- ممکن است شما مجبور باشید پای خود را در حین گام برداشتن بیشتر بالا ببرید تا از ثابت ماندن و چسبیدن پنجه‌ی پای خود به زمین جلوگیری کنید. زمانی که افراد این عمل را انجام می‌دهند معمولا مجبور می شوند که روی پنجه‌ی پای سالم خود راه بروند تا تناسب را در هر دو سمت ایجاد کنند.
- در حین راه رفتن و قدم برداشتن ممکن است پای خود را به سمت بیرون از بدن خود تاب دهید تا از چسبیدن پنجه‌ی پای خود به زمین جلوگیری کنید. افتادگی پا معمولا در یک سمت بدن اتفاق می‌افتد. با این حال در بعضی موارد ممکن است در هر دو سمت بدن افتادگی پا با مقادیر و درجه های یکسان یا متفاوت ایجاد شود. این معضل ممکن است موقتی یا دائمی باشد.
افتادگی پا درجات متفاوتی دارد که معمولا از ۰ تا ۵ طبقه بندی می‌شود و درجه بندی آن به میزان استقامت و قدرت باقی مانده در پنجه‌ی پا بستگی خواهد داشت. درجه‌ی ۵ نشان دهنده‌ی استقامت و قدرت طبیعی است و ۰ از کار افتادگی پا را نشان می‌دهد.
علت افتادگی پا
منشا افتادگی پا معمولا شامل موارد زیر می‌شود.
- اختلال و آسیب در قسمت پایینی کمر
- سکته و یا تومور
- بیماری پارکینسون
- دیابت
- اختلال در نورون‌های حرکتی
- اسکلروز چند گانه (ام‌اس)
- ناسازگاری بدن با مواد مخدر یا الکل
- آسیب به پا یا پنجه‌ی پا
علائم افتادگی پا
- کشیدن پا و پنجه‌ی پا
- خراشیده شدن انگشتان پا بر زمین
- برخورد غیر قابل کنترل پنجه‌ی پا بر روی زمین
- چرخش شدید و بسیار زیاد لگن. در هنگام بروز افتادگی پا، لگن ممکن است بیش از حد نرمال مجبور به چرخیدن به سمت بیرون از بدن باشد تا بتواند از چسبیدن انگشتان پا بر زوی زمین جلوگیری کند.
- لنگی پا، مخصوصا زمانی که در حین راه رفتن پای آسیب دیده، به حالتی غیر متناسب، از بدن جدا شود
- گزگز کردن، بی‌حسی و درد ملایم در پنجه‌ی پا. یکی از علائم دیگر افتادگی پا می‌تواند مور مور شدن پا به مقدار کم و یا بسیار شدید باشد تا حدی که فرد قادر نباشد که فعالیت های روزانه‌ی خود مانند راه رفتن و یا رانندگی کردن را به راحتی انجام دهد. این نوع از درد‌ها را ممکن است با درد کمر مرتبط بدانند به خصوص که بسیاری از علائم سیاتیک نیز به همین شکل است.
- دشواری در انجام فعالیت‌هایی که احتیاج به حرکت دادن قسمت جلویی پا داشته باشند. افتادگی پا باعث می‌شود بعضی از فعالیت‌ها مانند بالا رفتن از پله‌ها به امر بسیار دشواری تبدیل گردد.
- ضعف و لاغری عضلات پا (آتروفی). آتروفی عضلات پا زمانی اتفاق می‌افتد که حجم عضلات کاهش یافته و عضله ضعیف می‌گردد. از آنجاییکه عضلات تیبیالس قدامی (درشت نی قدامی)، اکستانسور هالوسیس لانگوس ( عضله‌ی باز کننده‌ی بلند شصت پا) و ماهیچه‌ی دراز بازکننده‌ی انگشتان پا، عضلاتی هستند که به شدت تحت تاثیر افتادگی پا قرار می‌گیرند، در این شرایط آتروفی بروز خواهد کرد و اعمال نیرو به پا و پنجه‌پا را دشوارتر می‌سازد.
بررسی افتادگی پا
افتادگی پا به عنوان نوعی نشانه و علامت محسوب می‌شود و پزشک با بررسی وضعیت فرد باید پی ببرد که منشا این معضل چه چیزی بوده است. بررسی‌های لازم برای افتادگی پا از طریق روش‌های زیر صورت می‌گیرد:
- اشعه ایکس. با استفاده از اشعه ایکس می‌توان به بررسی این معضل پرداخت تا در صورت وجود هر گونه شرایط غیر طبیعی در بافت یا استخوان پا بتوان آن را تشخیص داد و درمان کرد
- سونوگرافی. برای بررسی وجود کیست یا تومور که باعث بروز اختلال در عملکرد عصب‌ها شده باشد، از سونوگرافی استفاده خواهد شد.
- سی‌تی‌اسکن. از این روش برای تشخیص هر گونه توده یا تغیرات غیر عادی دیگر در بدن استفاده می‌شود.
- ام‌آر‌آی. برای تصویر برداری و بررسی جراحت در بافت نرم بدن که ممکن است بر عصب‌ها فشار وارد کند از این روش استفاده می‌شود، اختلالاتی که ممکن است در این شرایط به وجود آید می‌تواند افتادگی دیسک در کمر باشد. علاوه بر این با استفاده از این روش می‌توان مغز را برای بررسی وجود و یا عدم وجود بیماری ام‌اس نیز بررسی کرد.
- الکترومیگرافی (EMG) و مطالعات هدایت عصبی. در این روش فعالیت‌های الکتریکی در عضلات و عصب‌ها بررسی خواهد شد تا محل دقیق اختلال و آسیب تشخیص داده شود.
روش‌های درمان افتادگی پا
اگر منشا افتادگی پا تشخیص داده شده و تحت درمان قرار بگیرد، می‌توان افتادگی پا را بهبود بخشید و درمان کرد. اگر علل و منشا بروز افتادگی پا تحت درمان قرار نگیرند در این صورت افتادگی پا به یک معضل دائمی و همیشگی تبدیل خواهد شد. بسیاری از آسیب‌های وارد شده به عصب‌ها قابل درمان هستند اما برای درمان کامل این اختلالات احتیاج به زمان خواهد بود که در بعضی موارد، درمان تا ۲سال نیز به طول خواهد انجامید. علاوه بر درمان‌های مخصوص برای منشا اصلی افتادگی پا، روش‌های دیگری نیز برای تسریع بهبود این عارضه وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
ارتز‌ها و بریس‌های مخصوص پا و مچ پا
مرسوم‌ترین روش درمان برای افتادگی پا، استفاده از ارتز و یا بریس‌های مخصوص برای ثابت نگه داشتن حالت پا می‌باشد. این ابزار به ثابت نگه داشتن پا کمک کرده و پنجه‌ی پا را در حین قدم برداشتن به سمت بالا نگه میدارد. پزشکان سنتی معمولا اسپلینت‌های ضخیمی را برای قرار دادن در داخل کفش تجویز می‌کردند، در حالی که امروزه تولید کنندگان محصولات پزشکی، ارتز و بریس‌هایی را با وزن کم و هزینه‌ی مناسب طراحی کرده‌اند که در خارج از کفش قرار می‌گیرد و به راحتی پای شما را احاطه می‌کند.
کفش‌های مخصوص
کفش‌های مخصوصی وجود دارد که به دلیل حالت فنری موجود در آن‌ها، از افتادن پا در حین راه رفتن جلوگیری می‌کنند. این کفش‌ها از یک قسمت آهنی برای مچ پا، قسمت فنری در بالای کفش و یک گیره در قسمت بند کفش تشکیل شده‌اند که در حین راه رفتن فنر باعث می‌شود پنجه‌ی پا به سمت بالا کشیده شود.
فیزیوتراپی
در مواردی که افتادگی پا به حدی رسیده باشد که باعث بروز اختلال و مشکلات شدید در راه رفتن و گام برداشتن شود، احتیاج به انجام فیزیوتراپی خواهد بود. فیزیوتراپی را ممکن است همراه با دیگر روش‌های درمانی انجام دهند تا تاثیر بهتری بر بهبود افتادگی پا داشته باشد.
تحریک الکتریکی عصب‌ها
در بعضی موارد استفاده از تحریک الکتریکی عصب‌ها به وسیله‌ی دستگاه‌های گوناگون مانند دستگاه تنس می‌تواند در بهبود توانایی راه رفتن فرد تاثیر بسزایی داشته باد. این روش باعث می‌شود که شما راحت‌تر و سریعتر قدم برداشته و در حین راه رفتن با مشکل روبرو نشوید و اعتماد به نفس بیشتری به شما خواهد داد. در این روش دو الکترود به پوست شما می‌چسبانند. یکی از آن‌ها در نزدیکی عصب حمایت کننده و دیگری در مرکز عضله قرار می‌گیرد. این الکترود‌ها با استفاده از سیم به محرکی که با استفاده از باتری عمل می‌کند متصل می‌شوند، این محرک که به اندازه‌ی یک بسته‌ی کارت بوده، به کمربند بسته می‌شود یا در جیب قرا ر می‌گیرد. محرک با تولید نیروی الکتریکی لازم، عصب‌ها را تحریک می‌کند تا باعث انقباض عضلات مورد نظر شوند. این محرک به یک سنسور که در داخل کفش جای‌گذاری می‌شود متصل است و هر بار که پاشنه‌ی پای شما در حین راه رفتن از روی زمین برداشته شود، محرک عمل خواهد کرد.
تحریک الکتریکی عملکردی
اگر عصب نازک نی پای شما دچار آسیب و اختلال شده باشد، قبل از انجام جراحی می‌توانید از روش تحریک الکتریکی عملکردی استفاده کنید. در این روش یک وسیله‌ی بسیار کوچک به پای شما متصل شده و یا با استفاده از جراحی پایین زانوی شما قرار داده می‌شود که می‌تواند عملکرد نازک نی را شبیه سازی کند و باعث انقباض عضلات شده و در حین راه رفتن به شما کمک کند تا پنجه‌ی پای خود را از روی زمین بلند کنید.
تمرین‌های توانبخشی افتادگی پا
تمرین‌های مخصوصی وجود دارند که با استفاده از آن‌ها می‌توان قدرت و استحکام پا، مچ و پنجه‌ی پا را افزایش داد و علائم افتادگی پا را بهبود بخشید. این تمرین‌ها اهمیت بسیار زیادی دارند چون می‌توانند دامنه‌ی حرکتی پا را افزایش داده و با افزایش انعطاف و تعادل در گام برداشتن، از آسیب و خشکی عضلانی جلوگیری کنند. برای انجام تمرین‌های توانبخشی افتادگی پا می‌توانید از یک فیزیوتراپ کمک بگیرید تا در افزایش استقامت پای شما به شما کمک کنند. توانبخشی افتادگی پا با استفاده از تمرینات مخصوص، یک روش بسیار آهسته و نیازمند زمان می‌باشد به همین دلیل فیزیوتراپ می‌تواند تمرینات لازم را به شما آموزش دهد تا آن‌ها را در منزل انجام دهید.
کشیدن پا با استفاده از حوله
روی زمین نشسته و هر دو پای خود را روبروی خود، صاف، بر روی زمین قرار دهید. یک حوله یا بند مخصوص را دور پنجه‌ی پای آسیب دیده انداخته و انتهای آن را با دستان خود نگه دارید. حوله را به سمت بدن خود بکشید. ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید و سپس ۳۰ ثانیه استراحت کنید. این حرکت را ۳ مرتبه انجام دهید.
حرکت از انگشتان پا به سمت پاشنه‌ی پا
مقابل یک میز، صندلی، دیوار و یا هر شی دیگری که قابل تکیه کردن باشد بایستید. وزن خود را به سمت جلو و روی انگشتان پای خود قرار دهید، ۵ ثانیه در این حالت مانده و سپس به آرامی وزن خود را به عقب و بر روی پاشنه‌ی پای خود بیاورید و انگشتان خود را از روی زمین جدا کنید. در این حالت نیز ۵ ثانیه بمانید و این حرکت را ۶ مرتبه انجام دهید.
بلند کردن اجسام با استفاده از انگشتان پا
روی یک صندلی نشسته و پاهای خود را صاف روی زمین قرار دهید. ۲۰ عدد سنگ یا تیله و یک کاسه را در مقابل خود روی زمین قرار دهید. با استفاده از انگشتان خود سعی کنید که هر یک از تیله‌ها را برداشته و داخل کاسه بیاندازید. این حرکت را تا زمانی که تمام تیله‌ها داخل کاسه قرار بگیرند ادامه دهید.
دورسی فلکشن مچ پا
روی زمین نشسته و هر دو پای خود را صاف روی زمین در مقابل خود قرار دهید. از یک بند کشی مخصوص استفاده کنید و آن را به یک صندلی ثابت و یا پایه‌ی میز وصل کنید. کش را دور پای خود، در قسمت پنجه‌ی پا، بیاندازید، سپس به آرامی انگشتان و پنجه‌ی پای خود را به سمت بدن خود بکشید و بعد به حالت ابتدائی بازگردید. این حرکت را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
پلانتر فلکشن
روی زمین نشسته و پاهای خود را صاف در مقابل خود روی زمین قرار دهید. از یک کش مخصوص استفاده کنید و آن را دور پای خود انداخته و دو سر کش را در دستان خود نگه دارید. به آرامی انگشتان پای خود را به سمت روبرو کشیده و سپس به حالت ابتدائی بازگردید. این حرکت را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
بلند کردن توپ
روی یک صندلی نشسته و هر دو پای خود را روی زمین قرار دهید. یک جسم گرد و کوچک را در مقابل خود روی زمین قرار دهید ( این جسم می‌تواند در ابعاد یک توپ تنیس باشد). جسم را بین پاهای خود نگه داشته و سعی کنید با کشیدن پاهای خود به سمت بالا، توپ را بالا ببرید. ۵ ثانیه در این حالت مانده و سپس به ارامی به حالت اولیه بازگردید. این حرکت را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
جراحی
اگر منشا افتادگی پا، فتق دیسک و یا تحت فشار قرار گرفتن عصب باشد، برای درمان آن باید از جراحی استفاده شود. علاوه بر این در شرایطی که عضلات و تاندون‌ها به طور مستقیم آسیب دیده و باعث بروز افتادگی پا شده باشند نیز انجام جراحی برای ترمیم آن‌ها نیاز خواهد بود. در مواردی که افتادگی پا به صورت وخیم و طولانی مدت رخ داده باشد، با استفاده از جراحی، استخوان‌های انگشتان پا و مچ پا ترمیم خواهند شد تا شما بتوانید راحت‌تر قدم بردارید.
شما برای بهبود شرایط چه اقداماتی می‌توانید انجام دهید؟
از انجاییکه افتادگی پا باعث می‌شود که انگشتان پا به سختی از زمین جدا شوند، این عارضه احتمال لغزش و زمین خوردن را افزایش می‌دهد. برای کاهش خطر زمین خوردن و بروز آسیب‌ها ناشی از آن بهتر است که موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- زمین را از هر گونه جسم و شئی که باعث دشواری در قدم برداشتن می‌شود پاک‌سازی کنید.
- فرش‌هایی که با قدم برداشتن، حرکت کرده و جابه‌جا می‌شوند، سیم و کابل شارژر و هر عاملی که باعث تداخل در راه رفتن و زمین خوردن می‌شوند را از محیط اطراف خود حذف کنید.
- نور راه‌پله‌ها و اتاق‌های منزل خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که تاریک نباشند.
- از نوار فلورسنت در پایین‌ترین و بالاترین پله استفاده کنید تا به شما یادآوری کنند که خود را برای قدم گذاشتن بر پله‌ها آماده کنید.
- از یک متخصص با تجربه در این زمینه کمک بخواهید تا اقدامات لازم برای حفظ ایمنی و سلامتی شما را در این شرایط به شما آموزش دهد.
سوالات رایج
در چه تعدادی از افراد افتادگی پا به دلیل ام اس است؟
با وجود اینکه افتادگی پا می‌تواند یکی از علائم وجود بیماری ام‌اس باشد، اما نمی‌توان به طور قطع تخمین زد که منشا افتادگی پا در چند درصد از افراد ام‌اس خواهد بود.
بریس‌های مخصوص از چه موادی تشکیل شده‌اند؟
بریس‌های Smart Step از پلاستیک پلی‌پروپیلین سخت ساخته شده‌اند.
قسمت پلاستیکی در پشت بریس برای چه امری است؟
قسمت‌های پلاستیکی کوچک پشت بریس ضربه گیر یا بامپر نام دارند. این قسمت برای دریافت ضربه و برخورد پا با زمین تعبیه شده و باعث می‌شود تا بریس پنجه‌ی پای شما را از روی زمین بلند کند.
